Bij leeftijdgebonden maculadegeneratie zijn er twee belangrijke evolutieve vormen te onderscheiden:
Het is de meest voorkomende vorm van LMD. Ze veroorzaakt een zeer langzame en progressieve vermindering van de gezichtsscherpte waardoor het vele jaren kan duren vooraleer het zicht effectief achteruit gaat. Beide ogen zijn meestal min of meer gelijk aangetast.
De "droge" vorm van LMD begint met drusen. Dit zijn kleine bleekgele afzettingen in de diepe lagen van het netvlies en de macula. Ook gaat het aantal kegeltjes in de macula verminderen en verdwijnen progressief cellen van het pigmentblad van het netvlies. Deze aantastingen vormen pigment verkleuringen en kleine geatrofieerde zones ter hoogte van de macula. Deze atrofiezones nemen toe en sluiten op elkaar aan om zo een groter centraal atrofisch letsel te vormen. Hierdoor ontstaan zwarte/blinde vlekken in het centrale zicht. Dit noemt met scotomen.
De eerste klachten zijn verminderd gezichtsvermogen in het donker en slechte waarneming van kleuren. Ook worden vaak rechte lijnen vervormd waargenomen. Dit wordt metamorfopsie genoemd.
Een behandeling voor droge LMD bestaat niet. Enstig zichtsverlies is gelukkig zeldzaam en treedt op bij een uitgebreide centrale atrofie met een groot centraal scotoom tot gevolg.
Een minder vaak voorkomende benaming is de ziekte van Junius-Kuhnt, genoemd naar een tweetal oogartsen die in het verleden hiernaar onderzoek hebben verricht.
Meestal wordt de Natte LMD vooraf gegaan door de droge vorm. Het risico om een natte vorm te ontwikkelen verhoogt met de leeftijd en bedraagt 15-20%.
Kenmerkend bij deze vorm is de groei van nieuwe maar zwakke bloedvaatjes in diepe lagen van het netvlies, waarbij vocht en bloed in en onder het netvlies terecht komt. Daarom wordt dit ‘natte’ LMD genoemd. Dit proces van choroidale nieuwvaatvorming (CNV) beschadigt de lichtgevoelige cellen in het netvlies. Uiteindelijk ontstaat een litteken in de macula met verlies van het centrale zien als gevolg
Natte LMD komt dus minder vaak voor, maar evolueert snel en agressief en leidt tot ernstig en blijvend verlies van het centrale zicht .
De kans dat het tweede oog aangetast wordt is 40% binnen de 5 jaar. Dit is ongeveer 10% aantasting van het tweede oog per jaar.
Natte LMD kan zich in één oog manifesteren zonder dat het opgemerkt wordt, omdat het andere, goede oog dit compenseert. Vaak wordt het probleem pas duidelijk wanneer ook het tweede oog getroffen wordt. Het is dan meestal te laat om het eerste oog nog te behandelen.
Daarom zijn regelmatige controle door een oogarts ook bij de droge vorm belangrijk.
Nog belangrijker is dat u uw gezichtsvermogen regelmatig test om de kwaliteit van uw centraal zicht te beoordelen en om snel eventuele veranderingen op te speuren. Met behulp van de Amslerkaart kunt u uw gezichtsvermogen snel en eenvoudig controleren op de eerste symptomen van LMD. Amslertest
